Onttakeling van een Kromhout 4TS

[KarelE]

Ons huis is verkocht, en ik weet nog niet waar we naar toe gaan. Grote kans dat er voor de reserve Kromhout dan geen plaats meer is.Komende dagen gaan mijn zoon en ik mijn 'reservekromhout' demonteren. De bedoeling is alles wat los kan, ook los te halen en te conserveren als reserveonderdelen voor de 4TS in de Johanna. Het kale blok en het vliegwiel(?) gaan dan naar de oud-ijzerboer.

Ik zal proberen onderwijl wat foto's te maken voor op het forum.

Groet, Karel

[KarelE]

Met hulp van mijn zoon en met de 4 jarige kleinzoon. Die kan goed een serie bouten los draaien.

[KarelE]

Kleinzoon in actie:



De (eerste) kop is eraf



Voorraadje onderdelen neemt toe. Straks sorteren en inpakken.



Het valt over het algemeen mee met de vastzittende moeren. Het meeste gaat redelijk los. Totnutoe 1 pleister nodig gehad. Het lichten van de kop kostte wel heel veel kracht. Hopelijk gaat de tweede straks wat makkelijker.

Dan de brandstofpomp, dynamo en waterpomp eraf en kijken of de de drijfstangen van de krukas kunnen losmaken. Ik twijfel nog over het 'redden' van de krukas, want dan zal het vliegwiel eraf moeten. Wat is de kans dat ik een krukas nodig zou hebben? Als dat al zo zou zijn, is dan het huidige blok niet onherstelbaar beschadigd?

[edje]

of je hebt een vretende drijfstanglager of krukas lager gehad.... Niets mis met het blok maar wel ongeveer het duurste onderdeel in je motor naar zijn grootje.... Ik zou hem bewaren, maar goed ik heb altijd het geluk dat ik iets over de muur smeet en het ongeveer een week later nodig had, dus ben wat voorzichtiger geworden....

ennuh, heb je nog wat aan harmen of is het weer huilen met de pet op

[wout.bij]

haal je de cilinderbussen er ook uit?
zo nee, misschien iets voor boekel zijn project.
gr.wout

[KarelE]

Hoi Wout,

Die losse bussen ben ik wel van plan eruit te halen. Ik heb alleen geen idee hoe. Voorlopig zitten we te stoeien met het eruit halen van de zuigers. Het drijfstanglager losmaken gaat goed, alleen lopen de zuigers bovenaan vast in een randje kool. Ik heb ze nu eerst maar eens een nachtje in de WD40 gezet, kijken of dat de kool een beetje oplost.

Voor Daniël zijn ze denk ik niet bruikbaar. Zijn motor is een GS, dit is een TS. Wat ik ervan in het Kromhout archief op machinekamer.nl zie heeft de GS een boring van 108 mm. Die van de TS is 117 mm.

Mijn zoon had een briljante ingeving, die hij ook maar meteen uitvoerde: De zuiger helemaal naar beneden duwen. Alleen is er dan tussen de wangen van de krukas te weinig ruimte om de zuiger te kantelen en naar buiten te halen. Inmiddels waren natuurlijk de zuigerveren allemaal uitgeveerd, en kregen we de zuiger van onderen nooit meer de cilinderbus in. Die zuigerveren hebben we inmiddels verwijderd, en de zuiger zit weer bovenin.

Openstaande problemen zijn op dit moment:
- Hoe haal je in vredesnaam die nokkenas naar voren?
- Moet de carterpan eronderuit om de krukas te kunnen verwijderen? Dat wordt nog een hele uitdaging om de motor ver genoeg op te krikken zonder dat-ie omdondert.
- Iemand een idee hoe zwaar het vliegwiel zal zijn? Ik heb graag een idee wat we moeten opbeuren als het eraf komt.
- Ik krijg de as met spiebanen van distributie naar de dynamo en waterpomp er niet uit.
- En dus: hoe haal je die clilinderbussen naar boven?

Nog een paar sfeerfoto's











Morgen weer verder.

[KarelE]

Voor MdB (Martin) misschien wel interessant: het is motor nummer 16879, en deze zou in 1962 in de 'Tia' van de Shell Nederland Raffinaderij zijn ingebouwd.

[Boekel]

Openstaande problemen zijn op dit moment:
- Hoe haal je in vredesnaam die nokkenas naar voren?
- Moet de carterpan eronderuit om de krukas te kunnen verwijderen? Dat wordt nog een hele uitdaging om de motor ver genoeg op te krikken zonder dat-ie omdondert.
- Iemand een idee hoe zwaar het vliegwiel zal zijn? Ik heb graag een idee wat we moeten opbeuren als het eraf komt.
- Ik krijg de as met spiebanen van distributie naar de dynamo en waterpomp er niet uit.
- En dus: hoe haal je die clilinderbussen naar boven?

Veel weet ik niet...maar:
Bij de GS kun je de zuigers naar beneden toe eruit halen. Kruktap naar het grote luik toe draaien, drijfstang een beetje naar achteren duwen zodat deze niet op de olieleiding in het carter blijven hangen. dan zuiger naar luik toe kantelen en eventueel nog wat aan de krukas tornen om de zuiger eruit te krijgen.

Gewicht vliegwiel: schat het aantal liters volume van het staal (gietijzer), en vermenigvuldig dat met 8 om kilo's te krijgen.

Je zou het blok op z'n zijkant kunnen leggen om de carterpan / krukas eruit te halen.

Succes!

[Richard]

- En dus: hoe haal je die clilinderbussen naar boven?

Wij hebben de bussen (boring 130 mm) getrokken met... een cilinderbustrekker.
Ik kan er geen plaatjes van vinden dus dan maar een beschrijving.
Het is een ronde stalen schijf met diameter iets kleiner dan de buitendiameter van de bus en een sponning in de omtrek, die in de boring valt zodat de schijf niet wegglijdt.
De schijf komt onder de bus.
In het hart van die schijf zit een gat waardoor van bovenaf een draadspindel met trapeziumdraad gestoken wordt.
Die draagstang wordt onder de schijf bevestigd door er een moer op te draaien.
Op het bed wordt over de draadspindel een stalen portaal met een gat in de ligger gezet.
De draadstang gaat door het gat en er wordt een ring en moer op gezet.
Door de moer aan te zetten komt de bus omhoog, als het goed is.
Een set bestaat uit meerdere schijven van verschillende diameters.
Wij hebben hem gebruikt bij een motorenrevisiebedrijf.

Gr. Richard

[wout.bij]

als je toch van plan bent om het blok zelf weg te gooien, dan kun je ook wanneer je de krukas hebt verwijdert een hydr. krik onder de bus zetten, duw je de bus naar boven, met een draadspindel klinkt leuk maar heb het eens een keer gedaan bij een 5cil kromhout, die krengen zitten vaak zo gruwelijk vast op het bovenste randje, krik gaat beter.
gr.wout

[schipper-willem]

Karel,
Het is al zo verschrikkelijk lang geleden ong. 45 jaar, dat mijn 5TS 117 is gereviseerd bij Hans Boon in Warder, maar wat mij bijgebleven is, is dat er pezen om de voeringen zitten ter afdichting van het koelwater.
Eigenlijk zie ik jou project een beetje als een begrafenis van een trouwe vriend, ook al is het een stuk ijzer.
Groet, Willem.

[paul]

Heet water in het blok,colafles vol water paar dagen in de diepvries-20.
Of hete lucht tegen het blok,en stikstof in de cylinder.
De spindel onderspanning zetten,en KLAP met zware koperen hamer er op.
Ikzelf zou voor temperatuur verschil gaan.
EN dode dingen zijn geen baas.
Gr Paul.

[KarelE]

@Willem
Gelukkig heeft deze vriend een donorcodicil. Ik houd er een complete set revisie-onderdelen aan over voor de 4TS in de Johanna. En vergeet niet, het blok heeft vorstschade, de vorige eigenaar heeft het er misschien niet voor niets uitgehaald. Die pezen zijn volgens mijn onderdelenboek O-ringen, die verhinderen dat het koelwater rondom de bus naar het carter sijpelt. Het zijn er twee per bus. In het blok zouden gaatjes moeten zitten tussen die twee O-ringen in, zodat bij lekkage van de bovenste O-ring het koelwater door die gaatjes naar buiten gaat, in plaats van richting tweede ring en carter.

@Paul
Water in het blok is een beetje laat. De koppen, waterpomp en leidingen zijn allemaal al van het blok af. Ik heb niet zo maar een hoeveelheid warm water waarmee het blok is op te warmen. Had wel een leuk experiment geweest, één van de vloerverwarminggroepen in huis afkoppelen van de verdeler in de garage en het blok in het CV-circuit opnemen. Dan zou die garage lekker warm zijn geweest, met zo'n groot verwarmingselement.

Vandaag zijn we verder gegaan. Eerst even bij de plaatselijke DAF-vrachtwagengarage langs geweest, kijken of ze een cilinderbustrekker hebben. Niet dus, DAF heeft geen losse bussen. Wist ik veel. Doorverwezen naar de Volvo-garage in Zoetermeer. Daar ga ik deze week misschien nog wel langs, als andere methodes niks opleveren.

Vandaag maar eens verder gegaan met de zuigers. De eerste zuiger wilde nu wel omhoog langs de koolrand in de cil.bus. Alleen paste het drijfstanglager niet door de bus, bummer. De krukas verschillende kanten op getornd, en steeds geprobeerd of de zuiger aan de ene of de andere kant door het carterluik te kantelen was, zoals Daniël aangaf. Ook dat lukte niet, de zuiger kon gewoon niet genoeg gekanteld worden. Misschien zijn de 'opgeboorde' cilinders van de TS117 wel vergroot, maar zijn de gaten achter de carterdeksels niet meegegroeid. Een list was dus nodig. Het blok op zijn kant leggen, dan zou de carterpan er makkelijk onderuitgaan. Er bleek eigenlijk tussen de motorsteunen en het stukje fundatie dat was meegekomen bij de uitbouw genoeg ruimte om de carterpan er onderuit te schuiven. Dus hebben we eerst met een boormachine-pompje de olie eruit gezogen, en daarna de carterpan eronderuit gehaald. Dat viel alles mee, bouten waren prima gangbaar. Ik ga het aanzuigdeel (filter?) voor de olie uit de carterpan ook maar demonteren en bewaren.

Toen moest het blok op zijn kant. Ik zag dat niet zo zitten gisteravond, maar vanochtend bedacht ik dat er ook een voor- en achterkant is. Dat leek me een stuk beter mogelijk. Eerst het vliegwiel en -huis maar eens demonteren. Het geschatte gewicht van het vliegwiel is zo'n 140 kg. Een paar oude autobanden (die ik van mijn vrouw steeds weg moet gooien, ze moeten gewoon eens naar boord) om het vliegwiel op te vangen en dat was gefixt. Het filmpje is een beetje donker, sorry.

Eerst het blok maar eens opkrikken, zodat het pallet eronder wat verschoven kan worden:



Vervolgens een uitsparing maken in het pallet waar de vliegwielkant van de krukas in kan vallen en daarna aan het McGyveren met stenen en een klein garagekrikje. Steeds stukje opkrikken, extra steen eronder aan beide kanten, en dan weer stenen onder de krik toevoegen.



Na iedere steen met zijn tweeën kijken of we al bijna aan het dode punt zaten. Toen dat naderde het blok met een spanband gezekerd, om te voorkomen dat het doorkiept.



Die spanband zat aan de andere kant ook vast.



Uiteindelijk stond het blok op zijn achterkant. De moeren van de motorsteunen zaten los, dus na het verwijderen ervan kon de fundatie verwijderd worden. Dat gaf alle ruimte aan de onderkant van het blok en de eerste zuiger kon eruit.



Nadat alle zuigers eruit waren hebben we het blok nog een beetje doorgekanteld, tot het tegen de muur steunde. Zo konden we makkelijk alle krukaslagers losschroeven en verwijderen. Alleen het onderste lager wilde maar niet loskomen. Totdat we ontdekten dat er verstopt nog een paar moeren zaten. Dat lager was wat groter, want het had ook het vliegwiel te houden. Uiteindelijk waren krukas en nokkenas er vlot uit. Wat ons opvalt is dat alle ruimtes waar motorolie komt voorzien zijn van een dikke zwarte laag aangekoekte olie. In de diverse 'dooie' hoekjes in de carterruimte hebben zich ook hoopjes vuil gevormd.



Het was weer genoeg voor vandaag. Nu moeten eigenlijk alleen de cilinderbussen er nog uit, en als ik kan uitvinden hoe, ook de kettingspanner en aandrijving van de oliepomp. De cilinderbussen worden met het volgende plan aangevallen: Nu het blok met de onderkant schuin naar boven staat, kunnen ze met een eind hout en een stevige hamer misschien in beweging gebracht worden. Mocht dat niet lukken dan kantelen we het blok weer terug en gaan de bussen met een potkrik te lijf. Als dat ook niet lukt, dan gaan we verder op zoek naar een cilinderbustrekker.

Het vervolg zal wel ergens in de komende week of de week erop plaatsvinden.

[paul]

Wat is de boring, en hoe lang zijn de bussen?
Gr Paul.

[edje]

ik zou uitkijken met dat blok hout en een hamer. voor je het weet sla je je voeringen aan gort. Gewoon een blok hout met een krik of een vijzeltje even licht onder druk zetten. nachtje laten staan en de volgende dag weer een beetje meer druk er op zetten. komt hij zo los denk ik.

gr Ed